Program UNEP/GRID-Warszawa

Baza wiedzy

SUP Dyrektywa plastikowa

SUP (ang. Single Use Plastic) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) [2019/904] dotyczy zmniejszenia negatywnego wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, zdrowie i gospodarkęDyrektywa daje pierwszeństwo zrównoważonym i nietoksycznym produktom wielokrotnego użytku i systemom ponownego użycia, zamiast produktom jednorazowego użytku, mając na celu zmniejszenie ilości generowanych odpadów. Od 01.01.2024 wprowadza m.in. ograniczenia stosowania jednorazowego plastiku:

  • Zakaz sprzedaży niektórych produktów jednorazowych (patyczki higieniczne, sztućce, talerze, słomki, mieszadełka, pojemniki na żywność, pojemniki i kubki na napoje ze styropianu)
  • Dopłaty do niektórych jednorazowych plastikowych opakowań, w których serwuje się żywność czy napoje (max 1 zł): 0,20 zł/szt. dla kubków na napoje; 0,25 zł/szt. dla pojemników na żywność (np. typu fast food); 1 zł za kg dla butelek do 3 l włącznie z zakrętkami. Opłatę doliczą firmy do ceny produktu. Podatek wpłynie głównie na konsumentów, bo przełoży się na podniesienie cen.
  • Sieci handlowe muszą zapewnić klientom alternatywę dla jednorazowego kubka z plastiku: z materiału podlegającego biodegradacji lub wielorazowego użytku.
  • Zakrętki i wieczka z plastików muszą być trwale przymocowane.
  • Na opakowaniach musi znaleźć się informacja o szkodliwym wpływie produktów jednorazowych na środowisko (podpaski higieniczne, tampony wraz z aplikatorami, chusteczki nawilżane, wyroby tytoniowe z filtrami zawierającymi tworzywa sztuczne oraz kubki na napoje).
  • Obowiązek producentów osiągnięcia rocznych poziomów selektywnej zbiórki jednorazowych butelek plastikowych do 3 l: od 2025 - 77%, a od 2029 - 90%.

,,Wysoka funkcjonalność i względnie niskie koszty tworzyw sztucznych oznaczają, że stają się one w coraz większym stopniu wszechobecne w życiu codziennym. Choć tworzywa sztuczne odgrywają użyteczną rolę w gospodarce i mają ważne zastosowania w wielu sektorach, coraz większa skala ich wykorzystania do krótkotrwałych zastosowań, nieprzewidujących ponownego użycia ani opłacalnego recyklingu tych tworzyw, oznacza, że modele ich produkcji i stosowania stają się coraz bardziej nieefektywne i liniowe. (…) aby osiągnąć zamknięty obieg w całym cyklu życia tworzyw sztucznych, należy uporać się z problemem, jakim jest generowanie coraz większych ilości odpadów tworzyw sztucznych oraz przedostawanie się odpadów tworzyw sztucznych do środowiska, w szczególności do środowiska morskiego. (...) Dzięki utrzymywaniu wartości produktów i materiałów przez jak najdłuższy czas i wytwarzaniu mniejszej ilości odpadów gospodarka Unii może stać się bardziej konkurencyjna i bardziej odporna, a jednocześnie w mniejszym stopniu eksploatować cenne zasoby i środowisko naturalne." - głosi dyrektywa.

  • Tworzywo sztuczne - to materiał składający się z polimeru zgodnie z definicją w art. 3 pkt 5 rozporządzenia (WE) nr 1907/2006, do którego mogły zostać dodane dodatki lub inne substancje i który może funkcjonować jako główny składnik strukturalny produktów końcowych, z wyjątkiem polimerów naturalnych, które nie zostały chemicznie zmodyfikowane;
  • Produkt jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych - to produkt, który jest w całości lub częściowo wykonany z tworzyw sztucznych i który nie został przeznaczony, zaprojektowany ani wprowadzony do obrotu tak, aby osiągnąć w ramach okresu żywotności wielokrotną rotację poprzez zwrócenie go do producenta w celu powtórnego napełnienia lub ponownego użycia do tego samego celu, do którego był pierwotnie przeznaczony;
  • Tworzywo sztuczne ulegające biodegradacji to tworzywo sztuczne zdolne do fizycznego, biologicznego rozkładu prowadzącego ostatecznie do jego rozkładu na dwutlenek węgla (CO2), biomasę i wodę i które, zgodne z europejskimi normami dotyczącymi opakowań, nadaje się do odzysku poprzez kompostowanie i fermentację beztlenową;
  • Oksydegradowalne tworzywo sztuczne - to materiały z tworzyw sztucznych zawierające dodatki, które pod wpływem utleniania prowadzą do rozpadu tych materiałów na mikrofragmenty lub do ich rozkładu chemicznego.

Zobacz również

Tworzywa sztuczneII wydanie raportu „Tworzywa sztuczne.
Konferencja IOŚ-PIBPodczas konferencji „Zrównoważone opakowania z tworzyw sztucznych: od produkcji do recyklingu”, w tr …
Jak poradzić sobie z odpadami? Anna Larsson, dyrektorka ds.
PPWRRozporządzenia o opakowaniach i odpadach opakowaniowych PPWR (ang.
Konstruktywna debata o kaucji27.08.2024 odbyła się zorganizowana przez ,,Rzeczpospolitą” debata z cyklu ,,Walka o klimat – zielon …
Debata o kaucjiDebata „Opakowania a środowisko, czyli o powodach wprowadzenia w Polsce systemu kaucyjnego” Debatę z …

Kontakt

 

Filip Piotrowski
ekspert ds. GOZ
filip.piotrowski@gridw.pl
Małgorzata Gęca
zespół Zamykamy Obieg!
malgorzata.geca@gridw.pl

E-mail: zamykamyobieg@gridw.pl

© UNEP/GRID-Warszawa 2024
ul. Poznańska 21 lok. 29, 00-685 Warszawa tel. +48 22 840 6664 e-mail: grid@gridw.pl